صندوق های جسورانه چیست؟

صندوق جسورانه، صندوق خطرپذیر و یا Venture Capital، صندوق سرمایه گذاری مشترکی است که سرمایه خود را از شرکت‌ها، مؤسسات، صندوق ها و سرمایه‌داران حقیقی جمع‌آوری کرده و آن را در مشاغل نوپا و طرح‌های نوآورانه که دارای پتانسیل بالایی هستند، سرمایه گذاری می‌کند. هدف صندوق های جسورانه علاوه بر کسب بازدهی بالا از سرمایه گذاری در این حوزه، کمک به رشد اقتصادی و کارآفرینی، ایجاد اشتغال و توسعه فناوری است. بدین علت که سرمایه گذاری در طرح‌های جدید و شرکت تازه تأسیس دارای احتمال شکست و از بین رفتن سرمایه است، این صندوق ها ریسک بالایی دارند که سبب نام‌گذاری آن خطرپذیر برای آن‌ها نیز شده است. در عین حال در صورتی که پروژه‌های نوآورانه که در آن‌ها سرمایه گذاری شده است به رشد و موفقیت برسند بازده‌های بسیار بالاتری نسبت به سایر سرمایه گذاری‌ها در بازار کسب خواهد نمود؛ بنابراین می‌توان گفت که بازدهی و ریسک صندوق های سرمایه گذاری جسورانه بسیار بالا است.

این صندوق ها به این دلیل جسورانه نامیده می شوند که مناسب همه ی افراد نیستند. صندوق های جسورانه برای افراد جسور و ریسک پذیر طراحی شدند.  یکی از معروف ترین شرکت هایی که توسط نهاد های ریسک پذیر (سازو کاری مشابه صندوق های جسورانه دارند) تاسیس و به بهره وری رسید اپل است که خود نمایانگر میزان سودی است که ممکن است برای صندوق ها ایجاد کند

صندوق های سرمایه گذاری جسورانه ممکن است به صورت ETF در بورس پذیرش شوند؛ ولیکن شما میتواند تمامی اطلاعات مربوط به صندوق و طریقه سرمایه گذاری در انها را در سایت صندوق ها مشاهده کنید.

نحوه فعالیت صندوق‌های جسورانه

به دلیل ریسک زیاد، این صندوق‌ها، تنها حدود ۵۰ یا ۶۰ درصد از سرمایه خود را به استارت‌آپ‌ها و کارهای جسورانه تخصیص می‌دهند. باقی سرمایه را نیز در سپرده‌هایی با درآمد ثابت یا اوراق قرضه قرار می‌دهند. از طرفی، همزمان در چند کسب و کار سرمایه‌گذاری می‌کنند که در صورت ناکامی یک مورد، از طریق موارد دیگر به سود برسند.

چه کسانی در صندوق جسورانه سرمایه‌گذاری می‌کنند؟

از آنجایی که استارت‌آپ‌ها معمولاً سرمایه بسیار زیادی نیاز دارند و سوددهی و بازگشت سرمایه آنها نیز اصلاً مشخص نیست، معمولاً سرمایه‌گذاران حقوقی، در صندوق‌های جسورانه همکاری می‌کنند. نهادهایی مانند بیمه، صندوق‌های بازنشستگی و…

به دلیل موارد گفته شده، اغلب صندوق‌های جسورانه، برای ورود افراد حقیقی، معمولاً حداقل سرمایه تعیین می‌کنند. افراد بسیار ثروتمندی که علاقه‌مند به استارت‌آپ‌ها هستند نیز معمولاً این ریسک را پذیرفته و در این صندوق‌ها همکاری می‌کنند. به هر روی، پیشرفت یک استارت‌آپ، منجر به پیشرفت کلی در سطح آن صنعت و جامعه خواهد شد.

ویژگی‌های صندوق جسورانه

جهت آشنایی بیشتر با سازوکار صندوق های جسورانه باید به نکات زیر توجه کرد:

۱- وظیفه بررسی مدارک و شرایط مربوط به تأسیس صندوق جسورانه توسط کمیته‌ای تحت عنوان «کمیته بررسی صندوق سرمایه گذاری جسورانه» صورت می‌پذیرد و مجوز نهایی توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر می‌شود.

۲- دوره فعالیت از روز آغاز فعالیت خود حداکثر ۷ سال است و پس از طی شدن این بازه زمانی، صندوق باید منحل شود.

۳- حداقل مبلغ مؤسسان صندوق در زمان تأسیس، باید حداقل ۱۰ میلیارد باشد.

۴- در زمان تأسیس حداقل سه شخص حقوقی یا حقیقی واجد شرایط، باید حداقل ۵ درصد سرمایه را پرداخت نمایند.

۵- قیمت اسمی هر واحد سرمایه گذاری ۱۰ میلیون ریال است.

۶- به منظور کاهش ریسک سرمایه گذاری، بیش از ۲۰ درصد سقف منابع صندوق، در یک شرکت خاص سرمایه گذاری نمی‌شود. تنها یک شرکت می‌تواند بدون رعایت نصاب فوق تا ۳۰ درصد منابع صندوق را به خود تخصیص دهد.

تفاوت صندوق های جسورانه با سایر صندوق‌ها

صندوق سرمایه‌گذاری پروژه و صندوقهای جسورانه هر دو نوعی از صندوق‌های تأمین مالی هستند. تفاوت اصلی این دو در ترکیب دارایی آن‌هاست.

در صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه ای معمولا چیزی بیشتر از ۹۰ درصد سرمایه روی پروژه مورد نظر سرمایه‌گذاری می‌شود در حالی که در صندوق های جسورانه میزان سرمایه‌گذاری روی پروژه نوپا حداکثر ۶۰ درصد است.

این تفاوت ترکیب دارایی‌ها روی سیاست‌های صندوق و میزان ریسک پذیری و سوددهی آن‌ها تاثیرگذار است. میزان ریسک پذیری صندوق‌ جسورانه نسبت به صندوق پروژه بیشتر است و در مقابل به همین نسبت میزان سوددهی صندوق های جسورانه نیز بالاتر است.

تفاوت دیگر صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه و پروژه‌ای در امکان سرمایه‌گذاری افراد حقیقی در این صندوق‌ها است.

واحدهای سرمایه گذاری صندوق های جسورانه به دلیل ریسک بالا تنها توسط نهادهای مالی و افراد ثروتمند تهیه می‌شوند در حالی که برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های پروژه این شرط وجود ندارد و همه افراد می‌توانند در این نوع صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کنند.

این صندوق‌ها به دلیل تمرکز بر سرمایه‌گذاری روی شرکت‌های نوپا با صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک متفاوتند. تمامی کسب و کارهایی که سرمایه‌گذاری جسورانه دریافت می‌کنند، پتانسیل رشد و ریسک بالاتری نسبت به سایر صندوق‌ها دارند، بنابراین برای افق سرمایه‌گذاری بلند مدت مناسب هستند.

چگونه در این صندوق ها سرمایه گذاری کنیم؟

برای سرمایه گذاری در صندوق‌های جسورانه مشابه اغلب صندوق‌ های سرمایه گذاری باید از طریق دفاتر مورد تایید این صندوق‌ ها و یا وب سایت رسمی صندوق اقدام شود.

بعضی از صندوق‌های جسورانه به صورت (ETF) و یا قابل معامله در بازار بورس فعالیت می‌کنند یعنی برای سرمایه گذاری در این صندوق ها پس از اخذ کد معاملاتی حتما از طریق یک کارگزاری واحد سرمایه گذاری آن صندوق را تهیه کنید.

برای مطالعه مطالب بیشتر در حوزه بازار سرمایه به بخش مقالات پاداش مراجعه نمایید.